Η ελληνική οικονομική πραγματικότητα και ο αγώνας επιβίωσης.
Στην Ελλάδα του σήμερα, η οικονομική πραγματικότητα είναι αμείλικτη. Οι συνεχείς αυξήσεις στις τιμές των βασικών αγαθών, σε συνδυασμό με τους χαμηλούς μισθούς, έχουν καταστήσει την καθημερινή διαβίωση εξαιρετικά δύσκολη για τον μέσο πολίτη. Το ερώτημα "Πώς θα βγει ο μήνας;" είναι πλέον σύνηθες, καθώς όλο και περισσότερες οικογένειες αδυνατούν να καλύψουν τα μηνιαία έξοδά τους.
Η ακρίβεια δεν είναι ένα προσωρινό φαινόμενο, και σίγουρα δεν οφείλεται μόνο σε παγκόσμιες συνθήκες, όπως το αυξημένο κόστος παραγωγής, η ενεργειακή κρίση ή οι πληθωριστικές πιέσεις. Ένα μεγάλο μέρος της ευθύνης φέρουν οι μεγάλες επιχειρήσεις και τα πολυεθνικά τραστ, που εκμεταλλεύονται την κατάσταση για να διατηρούν υψηλά τις τιμές, ακόμα και όταν οι συνθήκες επιτρέπουν τη μείωσή τους.
Με τις συνεχείς αυξήσεις, οι καταναλωτές έχουν αρχίσει να θεωρούν τις υψηλές τιμές ως τη νέα κανονικότητα. Κάθε μικρή, προσωρινή μείωση τιμών παρουσιάζεται ως "έκπτωση" ή "ευκαιρία", αλλά στην πραγματικότητα, οι τιμές παραμένουν πολύ πιο πάνω από τα επίπεδα πριν από την κρίση. Οι καταναλωτές, συνηθισμένοι σε αυτές τις αυξήσεις, συχνά δεν αντιλαμβάνονται ότι πληρώνουν περισσότερα από ό,τι στο παρελθόν.
Αυτό δημιουργεί μια αίσθηση αδυναμίας και παθητικότητας. Οι πολίτες δεν ξέρουν πώς να αντιδράσουν ή αν μπορούν να κάνουν κάτι για να αλλάξουν την κατάσταση. Ωστόσο, υπάρχουν τρόποι αντίδρασης. Η στήριξη μικρότερων παραγωγών και τοπικών επιχειρήσεων που κρατούν τις τιμές χαμηλότερες μπορεί να βοηθήσει. Επιπλέον, οι συλλογικές πρωτοβουλίες, όπως καταναλωτικές ενώσεις και μποϊκοτάζ προϊόντων, μπορούν να ασκήσουν πίεση στις μεγάλες επιχειρήσεις.
Όμως, η κύρια ευθύνη για την αντιμετώπιση της ακρίβειας ανήκει στο κράτος. Οι κυβερνήσεις μπορούν και πρέπει να επιβάλλουν ελέγχους στις τιμές, να μειώσουν τον ΦΠΑ σε βασικά αγαθά και να προωθήσουν πολιτικές που στηρίζουν την εγχώρια παραγωγή. Το κράτος οφείλει να προστατεύσει τους πολίτες από την εκμετάλλευση των επιχειρήσεων, που επωφελούνται από την κρίση εις βάρος της κοινωνίας.
Η έλλειψη ουσιαστικού ελέγχου στην αισχροκέρδεια από το κράτος μας βάζει σε σκέψεις. Γιατί αποφεύγονται τέτοιοι έλεγχοι; Μήπως κάποιοι από αυτούς τους κολοσσούς ή τα μεγάλα τραστ που κρατούν τις τιμές στα ύψη, είναι χορηγοί των κομμάτων; Αυτά τα ερωτήματα, που πλανώνται στις σκέψεις των πολιτών, ενισχύουν τη δυσπιστία και την αίσθηση ότι τα συμφέροντα της ολιγαρχίας προηγούνται αυτών του λαού.
Η ακρίβεια δεν επηρεάζει μόνο την οικονομική κατάσταση, αλλά προκαλεί κοινωνικό αποκλεισμό, αυξάνει τις ανισότητες και δημιουργεί χρέη και ψυχολογική πίεση. Οι οικογένειες αναγκάζονται να κάνουν περικοπές σε βασικές ανάγκες, όπως η θέρμανση, το φαγητό, η ψυχαγωγία και τα ρούχα. Αυτό το αδιέξοδο είναι ένα σημάδι ότι η οικονομική πολιτική χρειάζεται ριζική αναθεώρηση.
Το μόνιμο άγχος για τον μέσο Έλληνα, είναι το πώς θα βγει και αυτός ο μήνας. Τα ενοίκια, οι λογαριασμοί ενέργειας, τα τρόφιμα, και τα καύσιμα καταναλώνουν μεγάλο μέρος του εισοδήματος, αφήνοντας ελάχιστα περιθώρια έως καθόλου χρήματα για αποταμίευση ή απρόβλεπτα έξοδα. Όσοι έχουν παιδιά αντιμετωπίζουν ακόμα μεγαλύτερες δυσκολίες, καθώς τα έξοδα για την εκπαίδευση και την υγειονομική περίθαλψη (που μόνο δωρεάν δεν είναι), αυξάνονται συνεχώς.
Το κράτος πρέπει να αναλάβει τις ευθύνες του και να ενεργήσει άμεσα για την προστασία των πολιτών. Η ουσιαστική αλλαγή θα έρθει μόνο μέσω πολιτικών αποφάσεων που θα βάλουν φρένο στην εκμετάλλευση και θα εξασφαλίσουν μια πιο δίκαιη κατανομή του πλούτου.
Στο δικό μας κοινωνικό κράτος, όπως το οραματιζόμαστε, η πολιτεία θα αναλάβει τον ρόλο του απόλυτου ρυθμιστή μεταξύ κεφαλαίου και λαού. Ο στόχος δεν θα είναι η προστασία των λίγων προνομιούχων, αλλά των πολλών, δηλαδή του Ελληνικού λαού, που αποτελεί τον πυρήνα κάθε πολιτικής απόφασης. Η διασφάλιση της δικαιοσύνης και της ισότητας θα είναι θεμελιώδης αρχή, μακριά από τα σημερινά φαινόμενα εκμετάλλευσης και αδικίας.
Το άρθρο δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα Ελεύθερη Ώρα την Κυριακή 9 Φεβρουαρίου 2025.
Μαρία Δήμου για το
ΕΠΚ Ιερός Λόχος
